İSLAMİ AÇIDAN NEVRUZ
Yumurta tokuşturmak, ipte sallanan elmayı dişlemek gibi eğlencelerle insanların eğlendiği ve edirnede farklı, karsta farklı olarak cümbüş içerisinde kutlanan nevruz, islami bir bayram değildir. Yani islamda nevruz diye bir bayram yoktur.
Zerdüştlerin ve ateşperestlerin ateşin üzerinden atladığı böyle bir âdet gününü dini bir kisveye büründürmeye çalışmak ise cinayetden başka birşey değildir.
Türkler tarafındanmı yoksa iranlılar tarafındanmı etkilendiğini bilemediğimiz medineli cahiliyye arablarınında 21 mart nevruz ile 21 eylül mihrican'ı bayram olarak kutladıklarını tarihden okuyoruz.
Efendimiz (sav) medineye hicret edince medinelilerin bu iki günü bayram olarak kutladıklarını gördüğünde "bu günler nedir?" diye sorup, insanlar; "kendisinde eğlendiğimiz bayram günleridir" diye cevap verince, Rasulullah (sav) şöyle buyurdular;
ان الله قد ابدلكم خيرا منهما الفطروالاضحي "Şüphesiz Allah (cc) bu ikisinden daha hayırlısını size verdi. Onlardan biri ramazan bayramı, diğeri ise kurban bayramıdır" (1)
Bizler âyet-i kerimelerden ve hadîs-i şeriflerden hüküm çıkaramayız, ancak fıkıh kitablarında mevcud olan ahkam'ı makale ve kitablarımızda zikredebiliriz. Mesela, nevruz ile ilgili hükümlere müracaat ettiğimizde ibn-i âbidin deki şu satırlar karşımıza çıkıyor;
لا يجوز إعطاء الهدي يوم نيروز ومحرجان وان قصد التعظيم يكفر قال العلامة ابو حفص لو عبد مسلم لله تعالي خمسين سنة ثم هدي البيض للمشرك يوم نيروز لتبريك العيد والتعظيم فقد كفر و بطل عمله ولكن هدي علي عادة الناس لا يكفر فينبغي ارتفاع الشبهة
"Nevruz ve mihrican günlerinde hediye vermek caiz değildir. (hediye veren kişi o günlere) ta'zim'i kasdederse küfrüne hükmolunur. Allâme Ebû Hafs dediki; Şayet bir müslüman Allahu teâlaya 50 sene ibadet etse, sonra bir müşriğe bayramını tebrik ve tazim için bir yumurta hediye etse muhakkak kafir olur ve ameli iptal olur. Ancak insanların (hediyeleşme) âdeti üzere hediye verirse kafir olmaz. (hal böyle olunca) şüpheyi ortadan kaldırmak lazımdır. (yani o günlerde hediyeleşmemek icab eder)" (2) Zira itikat bozukluğu amel bozukluğuna benzemez.
HATİME
Bazen delinin biri, bir kuyuya taş atarda 40 akıllı çıkarmaya uğraşırlar fakat başarılı olamazlar. Delilerle velilerin içiçe yaşadığı toplumlarda delilerin delilikleri hep enteresan gelmiştir insanlara.
Sünnetlerin terkedildiği birçok ortamda, bidatlerin yaşandığına ve yaşatıldığına şahit oluyoruz.
Bir toplumda bidatlerin yerleşmesi ne kadar kolay ise, o bidatlerin sökülüp atılmasıda o derece zordur. İslam atalar dini değildir. Yanlış inanan ve yanlış yapan atalarımızın peşinden gitmek zorunda değiliz.
Bütün bunlara rağmen nevruz'a dini bir kimlik kazandırmak isteyenlere ve " ne olacak canım, o günüde bayram olarak kutlayalım" diyenlere son sözüm şudur; lütfen akıllı olunuz, zira deliye her gün bayramdır. Vesselam
Kaynaklar
1- Ebû Davud hadis no: 1134, Nesâi hadis no: 1556
2- İbn-i Âbidin cild 5 Sh 659-660
