VENEZUELA
Venezuela, Güney Amerika kıtasının kuzey kısmında yer alan, Karayip Denizi ve Atlas Okyanusuna kıyıları olan, 916.445 km2 yüzölçüme ve yaklaşık 32 milyonun üzerinde nüfusa sahip bir ülke.
Maracaibo Gölü kıyısındaki tahta evlerin oluşturduğu görünümü Venedik’e benzeten İtalyan denizci Amerigo Vespucci, bölgeyi İtalyanca’da ‘Küçük Venedik’ anlamına gelen Veneziola olarak adlandırmış.
Ancak Veneziola adı zaman içerisinde İspanyolca’da Venezuela'ya dönüşmüş ve günümüzde artık bu isimle adlandırılır hale gelmiştir.
İspanyollar, 1522’de başlayarak Venezuela’yı sömürge haline getirmiş. 1811’de Francisco de Miranda önderliğinde bağımsızlık mücadelesi başlamışsa da bunun başarıya ulaşması ancak 1821’de Simon Bolivar’ın önderliğinde mümkün olabilmiştir.
1821 yılında, Venezuela, Kolombiya, Ekvator ve Panama ile birlikte Büyük Kolombiya Cumhuriyeti adı altında birleşik, bağımsız bir devlet kurmuşlar ve 1830 yılında Venezuela bu birlikten çıkarak ayrı bir devlet konumuna geçmiş. Bolivar’a duyulan büyük saygı dolayısıyla ülkenin resmi adı Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti olmuştur.
GENEL OLARAK VENEZUELA EKONOMİSİ
2000 yılında 118 milyar Dolar GSYH’ya ve 4.824 Dolar kişi başına gelire sahip olan Venezuela 2010 yılında GSYH’sını 294 milyar Dolara, kişi başına gelirini de 10.317 Dolara yükseltmeyi başarmış. Sonraki yıllarda ciddi bir ivme kaybı yaşamaya başlamış. 2016 yılında GSYH ve kişi başına gelir 2010 yılının gerisine düşmüştür.
2016-2017-2018 yıllarında Venezuelalıları günlük hayatlarında en çok etkileyen problem konusu hiper enflasyondur. Muhaliflerin kontrolündeki Venezuela Ulusal Meclis'in araştırmasına göre Temmuz 2018 ayında yıllık enflasyon yüzde 83 bine ulaştı. Fiyatlar ortalama her 26 günde bir ikiye katlanıyor.
Bu yüzden halk gıda ve hijyen malzemesi gibi günlük ihtiyaçları almakta dahi zorlanıyor. Bir fincan kahve gibi ucuz ürünler bile 2,5 milyon bolivar ettiği için son dönemde nakitle ödeme yapmak da ayrıca zorlaşmış durumdadır. Alışverişe bir valiz dolusu nakitle gitmemek için Venezuelalılar gittikçe daha fazla dijital bankacılığı kullanmaya başladı. BBC'nin Caracas'taki Güney Amerika muhabiri, garsonların bahşiş için hesap numaralarını bıraktığına dahi tanık olduğunu ifade etti.
Venezuela dünyanın en zengin petrol yataklarına sahip ülkesi konumunda bulunmaktadır. Uzmanlar tarafından 2016 sonu itibariyle dünyada varlığı kanıtlanmış ham petrol rezervi 1,7 trilyon varil olarak hesaplanmıştır. Bunun yüzde 17,6’sı (yani 301 milyar varillik) bölümü Venezuela’da bulunmaktadır. İkinci sırada Suudi Arabistan 266,5 ve üçüncü sırada ise Kanada 171,5 milyar varil ham petrol rezervleriyle bulunuyor.
Peki, Hiper enflasyon nasıl ortaya çıktı.
Temel olarak ürün satın almak isteyen kişilerin sayısı piyasadaki üründen daha fazla durumdadır.
Yukarıda da ifade ettiğim gibi Venezuela dünyanın en büyük kanıtlanmış petrol rezervine sahip ülkesidir. Fakat bu aynı zamanda ekonomik sorunların zeminini oluşturan bir durumu da ifade etmektedir. Çünkü Venezuela, bu kadar fazla petrole sahip olduğu için başka hiçbir şey üretme ihtiyacı hissetmemiştir.
Ülke ürettiği petrolünü ihraç ediyor, kazandığı dolarlarla da halkın istediği ürünleri dışarıdan ithal ediyordu. Genel olarak bu şekilde bir ekonomik düzen mevcut bulunmaktadır. Petrol ihracatı ülkenin toplam ihracatının yüzde 95'ini oluşturmaktadır. Zaman zaman petrol fiyatlarının azalması Venezuela’yı oldukça büyük sıkıntılarla baş başa bırakabilir. Örneğin 2014'te petrol fiyatları düştüğünde Venezuela'nın döviz gelirleri de azaldı.
Bundan kaynaklı olarak eskisi gibi ürün ithal edemez duruma geldi ve piyasaya ithal ederek sürdüğü ürünler azaldı.
Sonuç olarak; Şirketler fiyatları artırdı ve enflasyon yükseldi.