Başlıca Anadolu Uygarlıkları
C- Pontus Krallığı
M.Ö. 4. Yüzyılda kuzey Anadolu kıyılarında kuruldu. Başkentleri önce Amasya, sonra Sinop oldu. Kıyılardaki kolonileri ele geçirdiler. Daha sonra yaptıkları savaşta kolonilerinin (sömürgelerinin) çoğunu kaybedince Roma’ya katıldılar. Bundan sonra Trapezus (Trabzon), Krasus (Giresun), Neocaesarea (Niksar), Zela (Zile), Güzelce ve Fatsa diye 6 kente ayrılan bölge sistemi Bizans dönemine kadar sürdü.
D- Kapadokya Krallığı
• M.Ö.225 yılında Kapadokya Krallığı Kapadokya Bölgesi’nde Toroslar, Tuz Gölü, Karadeniz dağları ve Fırat Nehri ile çevrili topraklarda kuruldu. Bölge önce Hititlerin, sonra Lidyalıların, Perslerin ve Selevkosların egemenliğine geçti.
• Kapadokya krallığı döneminde Kaiseraia ve Niğde’nin batısında yer alan Tiyana çok önem kazandı. Selçuklular tarafından 1072’de Doğu Roma İmparatorluğu’ndan alınan Kapadokya’yı 1399’da Beyazıt Osmanlı Devleti’ne kattı.
E- Bergama Krallığı
M.Ö. 200’lerde Bergama civarlarına kuruldu. Bergama Kalesi stratejik bir üs oldu. Döneminde Bergama önemli bir bilim ve sanat merkezi olmuştu. Bergama’nın akropolü, kütüphaneleri, tiyatro ve agoraları ün yapmıştı.
F- Romalılar
• Romalılar, M.Ö. 133 yılında Bergama Krallığını ortadan kaldırıp, Pontus ve Bitinya krallıklarını da dağıtarak Anadolu’ya hâkim oldular. M.S. 395 yılında Doğu ve Batı Roma İmparatorluğu diye ikiye ayrılan Romalıların doğudaki merkezi Bizans (İstanbul), batıdaki merkezi ise Roma idi.
• 1071 yılında Selçuklular Anadolu’ya sahip olduktan sonra uzun yıllar süren hâkimiyet mücadelesi sonunda 1453 yılında İstanbul’un fethinden sonra Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) tarihten silinmiş oldu.
