Turizm, çok yönlü ve karmaşık olay ve olguları kapsadığından dolayı çok çeşitli tanımları yapılan bir kavramdır. Turizm konusunda yapılan bir çalışmada karşılaşılan temel sorun, turizm gibi çok yönlü ve karmaşık bir olayın tek bir tanım ile ifade edilmesinin kolay olmamasıdır.
Turizm olayını ya da kavramını tanımlayan yazarların konuya bakış açıları ve önem verdikleri unsurların farklı olması turizmin çeşitli tanımlarının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bunların bazıları şöyledir:
“En basit anlamıyla dinlenmek ve tatil geçirmek amacıyla yolculuğa çıkmaktır. Geçici veya sürekli olarak iş yapma ve para kazanma amacına bağlı olmayan konaklama ve yolculuklardan doğan ilişkiler bütünüdür. Kendi olağan çevresi dışında bir yere, belirlenmiş bir süreden daha az kalmak üzere giden ve ana amacı ziyaret ettiği yerde para kazanılan bir faaliyetin denenmesi dışında seyahat etmek olan bir kişinin faaliyetleridir.”
Yapılan birçok turizm tanımları genelde aynı anlamı ifade etmektedir. Hemen bütün turizm tanımlarında bir eylemin turizm sayılabilmesi için; seyahatin, ikamet edilen yerin dışında gerçekleşmesi, çalışma, para kazanma amacının olmaması, sadece tüketici olarak kalınması ve devamlı kalış şekline dönmemesi şartları vurgulanmaktadır.
Bu faktörler göz önüne alındığında Beşeri ve Ekonomik Coğrafyanın bir dalı olan turizmi, “insanların temel uğraşıları dışında arta kalan zamanlarını geçirmek için çeşitli amaçlarla seyahat etmeleri, bu seyahatleri ve geçici olarak konaklamaları süresince ortaya çıkan olaylar ve etkileşimler bütünü olarak” tanımlayabiliriz.
Alternatif Turizm ise kısaca, “turizm etkinliklerinin dar kalıplara sığdırılmasından ve bunun yol açtığı sıkıntılardan kurtarılarak özel ilgi alanlarına yöneltme çabaları” olarak tanımlanabilir. Daha detaylı olarak: “İçerdiği çeşitli turizm aktiviteleri sayesinde farklı bölgeleri turizm faaliyetleri içine alarak, belli bölgeler üzerinde yoğunlaşmayı azaltan ve turizmi 12 aya yayan; çevre, yerli halk ve turistler ile olan ilişkileri kuvvetlendiren bir turizm çeşidi” olarak ifade edilmektedir.
“Turistik yoğunlaşmayı azaltmak ve kaynakların devamlılığını sağlamak amacıyla, klasikleşmiş turist hareketlerinin, diğer arz kaynaklarına çekilmesi amacıyla geliştirilen turizm çeşidi” olarak da tanımlanan Alternatif Turizm kavramının Turizm Bakanlığı, Turizm Terimleri Sözlüğündeki karşılığı ise şöyledir: “Alternatif turizm, sosyal ve ekolojik uyuma, yerel ve yabancı girişimcilerin işbirliğine ve gelişmede yerli malzeme kullanılmasına öncelik verme amacını güden turizm çeşididir.”
Son yıllarda gittikçe daha fazla önem kazanan alternatif turizm, “kitle turizmine tepki biçiminde, onun alternatifi olarak doğmuştur. Bu nedenle, kitle turizmi ‘hard-sert’ olarak nitelendirilirken, alternatif turizm ‘soft-yumuşak’ olarak tanımlanır. Ayrıca ‘yeşil, kırsal ve eko turizm’ gibi isimlerle de tanımlanmaktadır.
Eko turizm, kitle turizminin olumsuz etkilerini en aza indirebilme olanağı yarattığı ve sürdürülebilir kaynak yönetiminde bir inceleme alanı olarak dikkate alındığı için alternatif turizm olarak adlandırılmaktadır. Çiftlik evlerinde pansiyonerlik; küçük otel, motel ve pansiyonlarda konaklama, balıkçı köyleri ya da dağ köyleri gibi küçük yerleşim topluluklarında oda kiralama gibi küçük ölçekli turizm türleri sürdürülebilir turizm anlayışını tanımlamaktadır.