Son ayette ise teşbih ile dünya hayatının geçiciliğini, ibret nazarıyla bakan insanın, bir bitkide dahi kendi hayatının başlama, gelişme ve tükenip son bulma safhalarını açık bir şekilde görebileceği belirtilmektedir. Bunun için insana yaraşanın, dünyanın geçici ziynetlerine aldanmak yerine, kısa süren dünya hayatında yapacağı iyi işlerle ebedi saadete erişmek olduğuna işaret edilmektedir.[1]
Bir başka açıdan bakıldığında ise, bahçe sahibinin hatası Allah’ı inkâr etmek değildir. O, Allah’ın varlığını doğrudan inkâr etmez, tam tersine eğer Allah’a döndürülecek olursa, daha da iyi bir sonuçla karşılaşacağını söyleyip, içinde bulunduğu fevkalade durumu kendi başarısı olarak görür.
Zaten Allah’a ortak koşmanın bir yönü de budur. Tümü Allah’a ait olan değerleri sahiplenmeye kalkmak, Allah korkusundan uzaklaşmak ve kökten Allah’tan umut kesmenin tam tersi bir durum olan, her halükarda kurtuluşa ereceğini sanmak. Bu hatayı Sebe Halkı da yapmıştır.
Karşılaştığı ceza da aynı olmuştur, tüm yurtları darmadağın edilmiştir ki, asıl mülkün sahibinin Allah olduğunu, mülklerin, sıhhatin makam ve mevkilerin kullarına Allah’ın sadece kısa ve geçici bir süreliğine emanet olarak bırakıldığını anlasınlar diye.
“Yeryüzünde olan ve nefislerinizde meydana gelen herhangi bir musibet yoktur ki, biz onu yaratmadan önce, bir kitapta (yazılı) olmasın. Şüphesiz bu, Allah’a göre pek kolaydır. Öyle ki, elinizden çıkana üzüntü duymayasınız ve size (Allah’ın) verdikleri dolayısıyla sevinip-şımarmayasınız. Allah, büyüklük taslayıp böbürleneni sevmez.”[2]
Helak olan diğer kavimler gibi Sebe Kavmi de kendilerinden önce doğru yoldan sapıp uyarılara kulak asmayan kavimlerden ibret alıp, onları doğru yola yöneltmedi ve akıbetleri hazin bir şekilde bitti. Onlara fayda vermeyen son uyarı ise şöyleydi: “Yurtlarında gezip dolaştıkları nice nesilleri kendilerinden evvel yıkıma uğratmış olmamız, hala onları doğru yola iletip yöneltmedi mi? Elbette, bunda ayetler vardır; yine de işitmiyorlar mı?”[3]
[1] Prof. Dr. Hayrettin Karaman, Kur’an-Kerim Açıklamalı Meali, 283.
2 Secde, 32, 26.
3 Hadid, 57, 22–23.