TOPTANCI HALLERİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ UYGULAMASI VE TOPTANCI HALLERİNDE FAALİYET GÖSTEREN SEBZE MEYVE KOMİSYONCULARININ KDV KARŞISINDAKİ KONUMU
Değerli okurlar, bu hafta sizleri şehrimizin tarımsal faaliyetlerinden elde edilen sebze ve meyvenin toptancı hallerinde satışında tabi olduğu Katma Değer Vergisi oranları ve uygulamaları konusunda bilgilendirmek istedim
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1/1’inci maddesine göre; Türkiye’de, ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi tabidir.
KDV Kanunu’nun 17/4-b maddesinde ise, Gelir Vergisi Kanununa göre gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler ile aynı Kanunun 66’ncı maddesine göre vergiden muaf olan serbest meslek erbabı tarafından yapılan teslim ve hizmetlerin vergiden müstesna olduğu hükme bağlanmıştır.
Diğer taraftan Katma Değer Vergisi Oranları Kanunun 28 inci maddesinin Bakanlar Kuruluna verdiği yetkiye dayanılarak yayımlanan 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı, eki I sayılı listede yer alan mal ve hizmetler için KDV oranını; % 1, II sayılı listede yer alan mal ve hizmetler için % 8, bu listeler dışındaki diğer mal ve hizmetler için ise % 18 olarak tespit edilmiş olup, Kararname eki (I) sayılı listenin 6’ncı sırasında yer alan “(2011/1673 sayılı BKK ile değişen sıra, Yürürlük: 28/04/2011) İlgili mevzuata göre toptancı hallerinde faaliyette bulunanlara ve bunlar tarafından gerçek usule tabi katma değer vergisi mükelleflerine yapılan taze sebze ve meyve (mamulleri hariç) teslimleri,” hükmü ile toptancı hallerinde faaliyette bulunanlara ve bunlar tarafından gerçek usule tabi katma değer vergisi mükelleflerine yapılan taze sebze ve meyve (mamulleri hariç) teslimleri, %1 oranında katma değer vergisine tabi tutulmuştur.
Müstahsil veya tüccar tarafından satışı yapılmak üzere Sebze ve meyve komisyoncularına gönderilen, sebze ve meyvenin fiyatı, ağırlığı, fire durumu, alıcılarının kimler olacağının önceden bilinmemesi ve fiyatların toptancı hallerinde arz ve talebe göre günlük olarak tespit edilmesi gibi hal komisyoncularının faaliyetlerindeki belirsizlikler nedeniyle, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257. maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan 18.01.1988 tarih ve KDV: 2601079-6/3340 sayılı yazıda; sebze meyve hallerinde satılan mala ait faturanın komisyoncular tarafından düzenlenmesi uygun görülmüştür.
Bu uygulamaya göre; Teslimleri katma değer vergisine tabi bulunan mükellefler (tacir veya gerçek usulde vergiye tabi çiftçiler) tarafından gönderilen malların, sebze ve meyve komisyonculuğu faaliyetiyle iştigal edenler tarafından satışında %1 oranında katma değer vergisi hesaplanacak ve komisyoncu tarafından düzenlenen faturada söz konusu katma değer vergisi, mal bedelinden ayrı olarak gösterilecektir.
Bu vergi komisyoncu tarafından malı gönderen mükellefe intikal ettirilecek ve bu mükellef tarafından genel hükümlere göre beyan edilerek ödenecektir.
Teslimleri vergiden istisna olan gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler tarafından gönderilen malların sebze ve meyve komisyoncusu (hal komisyoncuları) tarafından satışı veya söz konusu çiftçilerden müstahsil makbuzu düzenlemek suretiyle yapılacak taze sebze ve meyve alımları ise vergiden istisna bulunmaktadır.
Diğer taraftan, üreticiden veya tüccardan alınan ürünlerin sebze ve meyve komisyoncusu tarafından satılması karşılığında alınan komisyon bedelleri genel oranda (%18) katma değer vergisine tabi bulunmakta olup, bu hizmetlere ait katma değer vergisinin genel esaslara göre beyan edilmesi gerekmektedir.
Satmak üzere üreticiden veya tüccardan alınan malları sattıktan sonra, bu kimseler adına düzenlenen komisyon faturasında gösterilen giderlere ait katma değer vergisi ise ( nakliye ve komisyon bedeline ait katma değer vergisi vb.),hallerde sebze ve meyve komisyonculuğu faaliyetiyle iştigal edenler tarafından indirim konusu yapılmayacaktır.
Ancak, komisyon faturalarında gösterilen masraflara ait katma değer vergisi genel hükümler çerçevesinde, satılmak üzere malı gönderen gerçek usulde katma değer vergisi mükellefleri tarafından indirim konusu yapılabilmektedir.
Bilgilerinize sunar iyi günler dilerim.