Hemen hemen herkesin bir şekilde duyduğu “21 günde alışkanlıklar değişir ” cümlesi gerçekten ne kadar doğru ve ne kadar etkili? İlk denemelerin ‘Uyku Alışkanlığı’nda olduğunu çok duydum ve hem kendi hayatımda hem de ailemde gözlemledim. Bu alışkanlıkta, bedenin biyolojik saatinin, saat kaçta yattığımızla ve saat kaçta uyandığımızla alakalı olduğunu zamanla fark etmeye başladım. Yani 6 saatlik uykunun yeterliliğine alışan bedenimiz, zamanlamayı o şekilde yapmaya devam ediyor. Gece 12.00’de yattığınızda her defasında 6 saat sonra otomatik olarak uyanmaya başlıyorsunuz ancak bu her defasında saat 06.00’da uyanacağınız anlamına gelmiyor. Gece 03.00’de uykuya daldığınızda, uykunuzu almış olarak uyanmanız sabah saat 09.00’u bulabiliyor.
Bir de 21 günde değişeceğini umut ettiğimiz, bırakmayı hedeflediğimiz kötü alışkanlıklarımız (sigara- alkol – şeker- vs ) var. Sanırım bu uygulama bu tarz kötü alışkanlıklarda maalesef her zaman başarılı olmuyor.
Örneğin, 21 gün boyunca tütün içerikli hiçbir ürün kullanmayan bir insan tütün alışkanlığından kurtuluyor anlamına gelmiyor. İradeyle odaklananlar başarılı olsalar da çoğu zaman negatif sonuçlar duymak ‘21 gün’ konusunda aklımda hep soru işareti bırakmıştır. Hatta bir yazıda, Londra Üniversitesi’nde araştırmacıların, alışkanlıkları bırakma süresiyle ilgili 21 gün kuralını yanılgı olarak değerlendirmesi, bu konuyla ilgili başarısızlıkların normal olduğunu bile düşündürmüştür bana. Yani bir alışkanlığı ya da bağımlı olduğumuz bir şeyi tamamen bırakabilmek için 21 günün yeterli olduğunu söyleyen kural, aslında o kadar da doğru değilmiş diyebiliriz. Bu sebeple alışkanlıkları bırakmanın bu kadar kolay olmadığını kabul etmek ve zamanı dikkatli kullanıp hedefimize ulaşmak için daha fazla çaba sarf etmek sanırım daha akılcı olacak.
Biliyoruz ki insan hayatında alışkanlıklar oldukça büyük bir bölümü kapsıyor. İyi alışkanlıklar edinmek ya da kötü alışkanlıklardan kurtulmak söz konusu olduğunda hep 21 gün kuralı akla gelmekte. Londra Üniversitesi’nde yapılan bu araştırma da 21 gün kuralını reddeden cinsten. Araştırmaya göre, bazı insanların yeni alışkanlık edinmesi 12 hafta gibi uzun bir süreye yayılabiliyormuş. Yeni düzene alışmak 66 günden 254 güne kadar da uzayabiliyormuş.
21 gün nere, 254 gün nere…
Araştırmalarda yeni alışkanlığın ne kadar sürede otomatik bir alışkanlığa dönüştüğünü inceleyen araştırmacılar, kişilerin ortalama 66 günde yeni davranışı otomatik hale getirdiklerini öne sürüyorlar. Sürekli yapılan tekrarlar durumla davranış arasında zihinsel bir ilişki yaratıyormuş.
Yani insanlar birçok davranışı aslında otomatik olarak gerçekleştiriyorlar. Yine de araştırmacılar bu konunun detaylandırılarak daha çok incelenmesi gerektiğini düşünüyorlarmış.
Kısacası farklı alışkanlıkların farklı sürelerde bırakabileceğini paşa paşa kabullenmemiz gerekiyor sanırım.
Ancak irade söz konusuysa durum değişir belki de. 21, 64 ya da 254 gün… İradesi kapı gibi olanın bu rakamları alt üst edeceği bir gerçekle de yüzleşebiliriz. Hedef ne ise, o hedefe kilitlenip inanan bir beyin, tüm alışkanlıkları yıkıp yenilerini de inşa edebilecek güce sahiptir diye düşünüyorum.
Ben de yeni bir deneyim için bugün ilk adımı atacağım. Tecrübelerimi siz değerli okuyucularımla da paylaşacağım elbet. Kaç gün sürer bilemiyorum. Ama ne kadar sürerse sürsün, edinmem ya da kurtulmam gereken bir alışkanlığım varsa bunu elde etmek için hedefime sıkı sıkıya bağlanmam gerektiğinin farkındayım.
Kötü alışkanlıkların buhar olup uçması, iyi alışkanlıkların sevgi ve huzur yoldaşlığında tüm hayatınızı kaplaması dileklerimle…
