İyiliklere kat kat sevap vermesi, kötülükleri ise bir misliyle cezalandırması[i] veya affetmesi, Allah’ın kullarına karşı son derece merhametli olmasındandır. Bu gerçeği Sevgili Peygamberimiz (s.a.s.) şöyle açıklamıştır: "Rabb'iniz gerçekten çok merhametlidir. Kim bir iyilik yapmaya kesin karar verir de sonra onu yapmazsa, ona bir iyilik sevabı yazılır. Eğer onu yaparsa, ona on katından yediyüz katına, daha fazla katlarına kadar iyilik sevabı yazılır. Kim de bir kötülük yapmaya kesin karar verir de sonra onu yapmazsa, ona bir iyilik sevabı yazılır. Eğer yaparsa, ona bir kötülük günahı yazılır veya Allah onu siler.”[ii]
Kim bir kötülük yapar yahut kendine zulmeder, sonra da Allah’tan bağışlama dilerse, Allah’ı çok bağışlayıcı ve çok merhamet edici bulur.[iii] Zira O’nun rahmeti, gazabına üstün gelmiştir.[iv]
Hak yolu bulmaları için insanlara kitaplar ve peygamberler göndermesi de ilahi rahmettir. "Sana bu kitabı (Kur’an’ı); her şey için bir açıklama, doğru yolu gösteren bir rehber, bir rahmet ve müslümanlar için bir müjde olarak indirdik."[v] “Göklerin, yerin ve bu ikisi arasındakilerin Rabbinden bir rahmet olarak biz peygamberler göndermekteyiz.”[vi] ayetleri bu gerçeği ifade etmektedir.
Güneş nasıl ki karanlığı ortadan kaldırıp aydınlığı getiriyorsa, peygamberler ve onların aracılığıyla gelen kitaplar da küfür, cehalet, zulüm ve bedeviliği kaldırıp onun yerine insanlığı kurtuluşa erdirecek olan iman, marifet, adalet ve medeniyeti getirmiştir.
Merhamet, Peygamberimizin önemli özelliklerinden biridir. Kur’an’ın ifadesiyle müminlerin sıkıntıya düşmesi kendisine ağır gelen Allah Resûlü, ümmetine düşkün, şefkatli ve merhametli bir peygamberdir.[vii] Allah’ın rahmeti sayesinde insanlara yumuşak davranmış, güzel ahlakıyla gönülleri İslam’a ısındırmıştır. Resûlullah eğer kaba ve katı yürekli olsaydı, insanlar onun etrafından dağılıp giderlerdi.[viii]
Allah Resûlü bütün insanlığa gönderilmiş bir peygamber, dolayısıyla âlemlere rahmettir.[ix] Onun vasıtasıyla insanlar dünya ve ahiret hayatı bakımından birçok iyilik elde etme imkânı bulmuşlardır. O getirdiği dinî ve ahlakî prensipler sebebiyle insanlık için bir rahmet olmuştur. Nitekim o, kendisini rahmet peygamberi olarak tanıtmıştır.[x]
Sevgili Peygamberimiz çocuklara, yaşlılara, kadınlara, hastalara, dul ve yetimlere, kimsesiz ve güçsüzlere, kölelere, yardıma muhtaç olanlara ve hayvanlara merhamet ve şefkatle davranmış, bu konuda insanlığa güzel örnekler sunmuştur.
[i] En’âm, 6/160.[ii] Dârimî, Rikâk, 70 (s. 626).[iii] Nisâ, 4/110.[iv] Buhârî, Tevhîd, 15 (VIII, 171).[v] Nahl, 16/89.[vi] Duhân, 44/6-7.[vii] Tevbe, 9/128.[viii] Âl-i İmrân, 3/159.[ix] Enbiyâ, 21/107.[x] Müslim, Fadâil, 126 (II, 1828-29).