Allah rızası için yapılan maddi ve manevi olarak sınıflanan her iyilik sadaka olarak kabul edilmektedir.
NELERDEN SADAKA VERİLİR?
Nelerden sadaka verileceğine dair Kuran da ve rivayetlerde şöyle buyrulmuştur: Temiz olanlardan sadaka verin. Yani temiz ve helal olan ve haram yolla elde edilmemiş mallar ve buna ek olarak da kullanımı olmayan (eski veya çalışmayan veya bozulmuş) mallardan verilmemeye çalışılmalıdır. Çünkü sadaka Allah’ın rızasını kazanmak için verilir, bir tarafı fakirler ve yoksullardır diğer tarafı ise Allah'tır. Eğer bu noktalara riayet edilmese hem Allah’a saygısızlık olur hem de yoksullar tahkir edilmiş olur.
SADAKA NASIL VERİLMELİDİR?
Sadakanın derin bir ihlas ve samimiyetle verilmesi gerekir. Gerçekten hiçbir çıkar gözetmeden, iyi niyet ve temiz kalple sadakada bulunulmalıdır. Sadaka yalnızca Allah’ın rızasını gözeterek, fakire minnet etmeden ve riyadan uzak bir şekilde verilmelidir.
Yine, başa kakmak ve incitmek suretiyle sadakaları boşa çıkarmamak gerekir. Zira Cenab-ı Hak, bu çirkin davranışı kat’i surette yasaklamaktadır.
Sadaka verirken kesinlikle gösteriş ve dünyevi maksatlardan uzak durulmalıdır. Aksi taktirde maddi veya manevi olarak yapılan sadaka ibadeti hiçbir fayda sağlamayıp boşa gitmektedir.
Aynı zamanda sadakanın gizli olarak verilmesi de son derece önemlidir. Allah rızası için yapılan bu amelin gizli tutulması sadakanın faziletini artıracaktır.
Zekât veya sadaka verirken en azından malın orta hallisinden verilmelidir. Bize verildiğinde almak istemeyeceğimiz bir şeyi başkasına sadaka olarak vermemeliyiz.
SADAKA KİME VERİLMELİDİR?
Yaşlı ve zengin olan “Amr b Cumuh”, Peygamber (s.a.a.)’a şöyle sordu: Neylerden ve kimlere sadaka verelim? Ayet nazil olup şöyle buyurdu “Sana (Allah yolunda) ne harcayacaklarını soruyorlar. De ki: "Harcayacağınız her türlü mal, ana baba, yakınlar, yetimler, yoksullar ve yolda kalanlar için olmalıdır. Şüphesiz, Allah yapacağınız her iyiliği bilir."
Bu doğrultuda sadaka vermede anne ve babanın önceliği bulunmaktadır. Arkasından sadaka verirken bir diğer öncelik verilmesi gereken nokta da akrabalardan ihtiyaç sahibi olanlardır. Bunun sonrasında önem sırasına göre diğer ihtiyaç sahipleri gelmektedir.