Şükrü SEVREN

Şükrü SEVREN


‘SEÇMEN’ TERCİHİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER (2)

08 Şubat 2019 - 00:04

Herhangi bir partinin üyesi durumunda olmayan seçmen kitlesi; partilerin kadrosu, siyasi görüşü veya liderinden çok, partilerin ürettiği politikaları esas alarak tercihini yapmaktadırlar.

Seçmenler genellikle bir önceki seçimde oy verdikleri partiye yeniden oy verme eğilimi göstermekle birlikte, bu desteklerinin sürekliliği bulunmamakta, desteklerini geri çektikleri ve nispeten daha çabuk değişir bir şekilde oy verdikleri durumlar da söz konusu olabilmektedir.
Oysa bir partinin sahip olduğu kimlik (party identity), aynı partiye uzun dönemli destek açısından daha belirleyici bir değişkenlik ifade etmektedir.

Parti kimliğinin uzun süre sabit olması durumunun uzun dönemde seçmen davranışını etkilediği anlayışı 1960’lı ve sonraki yıllarda Avrupa’da ve bazı ülkelerdeki oyların oynaklığının artması sonucunda dünyada sorgulanmaya başlanmıştır.
Bununla birlikte parti kimliği ne kadar güçlü olursa, oyların oynaklığının düşük olması ihtimali o kadar fazladır. Bazı yazarlar ise oylardaki hareketlilik olarak ifade edilen seçmen tercihlerindeki değişimlerin nedenlerinden biri olarak demokratik gelişimi göstermektedirler.
Seçmenin demografik özellikleri (sınıf, yaş, eğitim, cinsiyet, meslek, gelir gibi) oy verme davranışını etkilemektedir. Bunlara ek olarak, İslami mensubiyet ve etnik kimlik gibi Türkiye’ye özgü faktörler de seçmen davranışını etkilemektedir.

Kamuoyu araştırmalarının da seçmen davranışı üzerinde önemli ölçüde etkili olduğu düşünülmektedir. Seçimler öncesinde yayımlanan partilerin oy oranlarıyla ilgili kamuoyu araştırmalarının seçmenleri etkilediği yönünde dünya demokrasilerinde ve Türkiye’de oldukça güçlü kanaatler bulunmaktadır.
Seçim dönemlerinde yapılan kamuoyu araştırmalarının amacı bir yandan seçmen eğilimlerini öğrenmek diğer yandan seçmeni yönlendirmek gibi çeşitli amaçlara hizmet etmektedir.

Yukarıda belirtilenlerin dışında adayın imajı da seçmen tercihi açısından önemlidir. Aday; siyasi parti ile seçmenler ve potansiyel seçmenler arasında bir köprü görevi görmektedir. Çünkü seçmen, siyasi partiyi gösterdiği adaya göre değerlendirmektedir.
Seçmende oluşturulan aday imajı, seçmenin bir defa oy verdiği belirli bir siyasi partiye tekrar oy verip veremeyeceğini etkiler. Belirli bir adayın seçmenleri de homojen bir grup olmamakta, her seçmen adayın farklı özelliklerine önem vermektedir.

Bu durum onların psiko-sosyal bakımdan birbirlerinden farklı oluşlarının bir sonucudur. Buna bağlı olarak bir siyasi parti yönetimi, adayın seçmenler üzerinde etkili olabileceği özellikleri araştırmalı ve bu araştırmalar sonucunda da aday; politika ve stratejisini belirlemelidir.
Günümüzde adayın imajının seçmenin tercihinde önemli bir konuma gelmesinin nedeni, 1980 sonrası Türk siyasi hayatında meydana gelen değişme ve çözülmeler, ideolojilerde yaşanan gevşeme, partilerle güçlü bağlar kuran seçmen profilindeki zayıflamalar ve buna bağlı olarak kararsız seçmen sayısındaki artış ve partilerin birbirine benzemesidir.

Seçmenler artık seçimlerde gözü kapalı oy vermek yerine destekleyecekleri adayları yakından tanımak istemekteler. Aday imajının daha fazla ön plana çıkmasına bağlı olarak siyasal kampanyalar artık daha fazla lider ya da aday odaklı olmaya başlamış ve profesyonel yardımlarla seçim zamanları ya da diğer zamanlarda adaylar seçmen toplulukları önüne profesyonel bir ekibin tasarladığı yeni imajlarıyla çıkmaya başlamışlardır.
Bunun sonucu olarak da ortaya bol görselli ve daha çok kişinin kişisel özelliklerini ön plana çıkaran kampanyalar yapılmaya başlanmıştır.
 

FACEBOOK YORUMLAR

YORUMLAR

  • 0 Yorum