Türk Psikiyatri Derneği’nin raporuna göre, Soma’da psikolojik yönden 11 bin kişi faciadan etkilendi. Faciadan etkilenenlerde ortaya çıkan travma sonrası stres bozukluğu ise, ‘adaletin yerine gelmediği’ düşüncesi nedeniyle kronikleşti . Türk Psikiyatri Derneği’nin (TPD) 50. Ulusal Psikiyatri Kongresi Antalya Beldibi’nde gerçekleştirildi. Kongrede, Soma’da yaşanan maden faciasının ardından TPD’nin bölgede görev yapan üyelerinin hazırladığı rapor açıklandı. Rapora göre, maden faciasından anne, baba, eş, kardeş, akraba ve diğer madenciler olmak üzere 11 bin kişi psikolojik olarak doğrudan veya dolaylı yoldan etkilendi. Raporun içeriğiyle ilgili bilgi veren TPD Ruhsal Travma ve Afet Psikiyatrisi Çalışma Birimi Koordinatörü Uzm. Dr. Feyza Çelik, facianın hemen ardından bölgeye giden 233 gönüllü uzmanın, ekim ayı sonuna kadar 54 köy, 228 hanede toplam 1269 kişiyle görüşüldüğünü açıkladı. Çelik, faciada yakınlarını kaybedenlerde ve kurtulan maden işçilerinde yas, üzüntü, devlete ve şirkete karşı öfke, gelecek kaygısı, madene girmekten korkma, sinirlilik uykusuzluk, mutsuzluk, çaresizlik ve değersizlik gibi duygu ve düşüncelerinin hakim olduğunu söyledi.
Sorumlular ceza almalı
Soma faciasından sonra gerekli önlemlerin alınmaması ve kazaların devam etmesi nedeniyle özellikle maden işçilerinde ölüm kaygısı ve tükenmişlik sendromunun ortaya çıktığını belirten Çelik, “Olaydan sorumlu olan kişilerin ceza almamaları, adaletin yerini bulmaması, ruhsal bozuklukların ortaya çıkma riskini artırmaktadır. Bu nedenle bundan sonraki adli sürecin yakından takip edilmesi, adaletin kamu vicdanında da yerini bulması için olayda suçu olanların cezalandırılması ve kanunlarda iş güvenliğine yönelik gerekli düzenlemelerin acilen yapılması büyük önem taşıyor” dedi.
Uzmanlara da destek lazım
Soma’da yaşanan sıkıntılardan birisinin de yardımların eşit ve adil dağıtılmaması olduğunu vurgulayan Feyza Çelik, “Yardımlar sadece olayda yakınlarını kaybeden kişilere verilmiştir. Oysaki madenden yaralı kurtulanlara, arama kurtarma çalışmalarına katılanlara, tanık oldukları facia nedeniyle kaygı bozuklukları ortaya çıkan ve bu nedenle madene girmeye korkan kişilere yardım ulaştırılmamıştır. Bu durum kişilerde değersizlik, çaresizlik ve öfke hissetmelerine neden olmuştur. Ayrıca Soma’da görev yapan ruh sağlığı çalışanlarında da tükenme ve ikincil travmatizasyon belirtileri gözlenmektedir. Soma’da görev yapan rus sağlığı çalışanlarının sayısı acilen artırılmalıdır” diye konuştu.
Stres bozukluğu kronikleşti
TPD Üyesi Burhanettin Kaya ise, travma sonrası stres bozukluğunun Soma’da kronikleştiğini söyledi. Stres bozukluğunun kronikleşmesi için etkilerinin 3 ay boyunca devam etmesi gerektiğini belirten Kaya, “ Başvuran hastalara baktığımızda travmatik anıları yeniden yaşamaya başladıklarını, olayı rüyalarında görmeye devam ettiklerini söylüyorlar. Kısaca belirtileri sürüyor. Bu durum travma sonra stres bozukluğunun kronikleştiğini gösteriyor. Adaletin tecelli etmesi çok önemlidir. Eğer suçlular cezalandırılmazsa, stres bozukluğu yaşayanların dünyaya ilişkin algıları olumsuz yönde değişmeye devam edecektir. Adalet duygusunu kaybedenler, kendi adaletini sağlama yoluna gidebilirler” dedi.
Sorumlular ceza almalı
Soma faciasından sonra gerekli önlemlerin alınmaması ve kazaların devam etmesi nedeniyle özellikle maden işçilerinde ölüm kaygısı ve tükenmişlik sendromunun ortaya çıktığını belirten Çelik, “Olaydan sorumlu olan kişilerin ceza almamaları, adaletin yerini bulmaması, ruhsal bozuklukların ortaya çıkma riskini artırmaktadır. Bu nedenle bundan sonraki adli sürecin yakından takip edilmesi, adaletin kamu vicdanında da yerini bulması için olayda suçu olanların cezalandırılması ve kanunlarda iş güvenliğine yönelik gerekli düzenlemelerin acilen yapılması büyük önem taşıyor” dedi.
Uzmanlara da destek lazım
Soma’da yaşanan sıkıntılardan birisinin de yardımların eşit ve adil dağıtılmaması olduğunu vurgulayan Feyza Çelik, “Yardımlar sadece olayda yakınlarını kaybeden kişilere verilmiştir. Oysaki madenden yaralı kurtulanlara, arama kurtarma çalışmalarına katılanlara, tanık oldukları facia nedeniyle kaygı bozuklukları ortaya çıkan ve bu nedenle madene girmeye korkan kişilere yardım ulaştırılmamıştır. Bu durum kişilerde değersizlik, çaresizlik ve öfke hissetmelerine neden olmuştur. Ayrıca Soma’da görev yapan ruh sağlığı çalışanlarında da tükenme ve ikincil travmatizasyon belirtileri gözlenmektedir. Soma’da görev yapan rus sağlığı çalışanlarının sayısı acilen artırılmalıdır” diye konuştu.
Stres bozukluğu kronikleşti
TPD Üyesi Burhanettin Kaya ise, travma sonrası stres bozukluğunun Soma’da kronikleştiğini söyledi. Stres bozukluğunun kronikleşmesi için etkilerinin 3 ay boyunca devam etmesi gerektiğini belirten Kaya, “ Başvuran hastalara baktığımızda travmatik anıları yeniden yaşamaya başladıklarını, olayı rüyalarında görmeye devam ettiklerini söylüyorlar. Kısaca belirtileri sürüyor. Bu durum travma sonra stres bozukluğunun kronikleştiğini gösteriyor. Adaletin tecelli etmesi çok önemlidir. Eğer suçlular cezalandırılmazsa, stres bozukluğu yaşayanların dünyaya ilişkin algıları olumsuz yönde değişmeye devam edecektir. Adalet duygusunu kaybedenler, kendi adaletini sağlama yoluna gidebilirler” dedi.