İdrara mikropların bulaşması ile tüm idrar yollarının iltihaplanmasına "İdrar Yolları Enfeksiyonu" denilmektedir. Halk arasında ‘sistit’ olarak da adlandırılan idrar yolları enfeksiyonu, dünyada en sık görülen hastalıklardan biridir. Yılda ortalama elli milyon kişi bu hastalığa yakalanmaktadır. Bebeklikten itibaren yaşlılığa kadar tüm kişilerde idrar yolları enfeksiyonu görülebilir. Cerrahi müdahaleler, cinsel ilişkiler ve gebelik gibi durumlarda daha sık görülmektedir. Sık idrara çıkma, şiddetli ağrı ve bazen de idrarda kanamaya yol açarak kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkiliyor.
TEDAVİ EDİLMEZSE BÖBREKLER TEHLİKEDE
İdrar renginin böbrek sağlığına yönelik dikkate alınması gereken önemli ipuçları verebildiğini belirten uzmanlar, her tuvalete gidişte idrarın rengini ve kokusunu gözlemlemenin özellikle böbrek hastalıklarının erken teşhisi açısından önemli olduğunu vurguluyor. Opera Yaşam Hastanesi’nde görevli, Üroloji Uzmanı İbrahim Şimşek, idrar yolu enfeksiyonu denildiğinde ilk olarak akla halk arasında sistit olarak adlandırılan mesane iltihabının geldiğini belirterek, tedavi edilmediği takdirde kronik böbrek yetmezliği gibi önemli sorunlara neden olabilen idrar yolu enfeksiyonlarının ciddiye alınması gereken en önemli hastalıklar arasında yer aldığına dikkat çekti.
İDRAR YOLLARI İLTİHABININ BELİRTİLERİ
İdrar yolu enfeksiyonun, idrar yollarının bakteriler tarafından istilası sonucunda ortaya çıkan bir reaksiyon olduğunu belirten Şimşek, “İdrar yolları enfeksiyonu idrar torbasında (mesane) ortaya çıkarsa; sık sık idrara çıkma, idrarda yanma, idrara zor yetişme, bulanık ve kokulu idrar yapma şeklinde belirtilerle kendini göstermektedir. Bu duruma kısaca "Sistit" denilir. Bunun yanı sıra hastada ateş, titreme, bel ağrısı görülüyorsa, iltihabın böbreklere geçtiği anlaşılır. Mikroplar direkt genital bölgeden idrar yollarına bulaşabilmektedir. İdrar yolları iltihabı, kan yolu veya başka organlarda bulunan enfeksiyon hastalıkları sonucuyla da bulaşabilir. İdrar yolları iltihabı, bağışıklık sistemi düştüğünde, çocukluk çağında, şeker hastalığı olan kişilerde sık görülmektedir. Ayrıca idrar yollarının, tüberküloz (verem) mikrobu ve pek çok parazitle de iltihaplandığını görebiliriz.” diye konuştu.
BU HASTALIK YAŞ DİNLEMİYOR
Bebeklikten itibaren yaşlılığa kadar tüm kişilerde bu hastalığın görülebileceğini kaydeden Üroloji Uzmanı İbrahim Şimşek, şu ifadelere yer verdi:
“İdrar yolları enfeksiyonu erkeklerde; prostat, testis (erkek yumurtalığı), meni kanallarında görülebilmektedir. Kadınlarda ise; rahim ve yumurtalıklarda gelişebilir. Hastalık tam tedavi edilmezse, her iki cinste de kısırlığa yol açabilmektedir. İdrar yolları enfeksiyonunun teşhisinde basit bir idrar tahlili yeterlidir. Daha sonrasında iltihabın, idrar yolları sisteminin hangisinde olduğunu anlamak için; ultrasonografi, direkt üriner sistem grafisi, ilaçlı böbrek görüntüsü, bilgisayarlı tomografi, sistoskopi (mesanenin görüntülü tetkiki) gibi ileri tetkiklerde kullanılmaktadır. Tedavide, mikrobun idrar yolunun hangi sisteminde olduğu çok önemlidir. Ayrıca idrar yolu iltihapları sık sık tekrarlıyorsa sebebini bulup ona göre antibiyotik ve diğer cerrahi yollarla tedavi edilmelidir. Örneğin idrar yolu taş hastalığı, doğuştan anomalileri, idrar yolları darlıkları araştırılıp ona göre tedaviye yönlendirilmelidir. İdrar yolu enfeksiyonu tanısı konulduktan sonra, bazen kısa süren antibiyotikler yeterli olabildiği gibi, bazen de uzun süreli tedaviler gerekebilir.”
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU BELİRTİLERİ
Yenidoğan ve süt çocuklarında: Yüksek ateş, düşük ateş, büyüme geriliği, kusma, ishal, sepsis, huzursuzluk, aktivite azlığı, sarılık, kötü kokulu idrar, iyileşmeyen genital pişikler.
Okul öncesi çocuklarda: Karın ağrısı, kusma, ishal, kabızlık, anormal işeme şekli, kötü kokulu idrar, ateş, büyüme geriliği.
Okul çağı: Sık idrar yapma, ağrılı idrar yapma, karın ağrısı, idrarını tutamama veya gece idrar kaçırma, kabızlık, kötü kokulu idrar, ateş.
Adölesan (ergenlik): Ağrılı idrar, sık sık idrar yapma, ani idrar kaçırma, karında ağrı veya rahatsızlık hissi.
EBEVEYNLER İLK OLARAK NE YAPMALI?
• Eğer çocuğunuz idrar yaparken ağrıdan şikayet ediyorsa önce ateşini ölçün.
• İdrarının bulanık olup olmadığını ve kötü kokup kokmadığını kontrol edin.
• Çocuğunuza bol miktarda su ve sıvı gıda içirin.
• Eğer yan ağrısı ve böğür ağrısı varsa arkasına sıcak kompres yapın.
Faruk ÇELİK, Özge GÜRÜN
TEDAVİ EDİLMEZSE BÖBREKLER TEHLİKEDE
İdrar renginin böbrek sağlığına yönelik dikkate alınması gereken önemli ipuçları verebildiğini belirten uzmanlar, her tuvalete gidişte idrarın rengini ve kokusunu gözlemlemenin özellikle böbrek hastalıklarının erken teşhisi açısından önemli olduğunu vurguluyor. Opera Yaşam Hastanesi’nde görevli, Üroloji Uzmanı İbrahim Şimşek, idrar yolu enfeksiyonu denildiğinde ilk olarak akla halk arasında sistit olarak adlandırılan mesane iltihabının geldiğini belirterek, tedavi edilmediği takdirde kronik böbrek yetmezliği gibi önemli sorunlara neden olabilen idrar yolu enfeksiyonlarının ciddiye alınması gereken en önemli hastalıklar arasında yer aldığına dikkat çekti.
İDRAR YOLLARI İLTİHABININ BELİRTİLERİ
İdrar yolu enfeksiyonun, idrar yollarının bakteriler tarafından istilası sonucunda ortaya çıkan bir reaksiyon olduğunu belirten Şimşek, “İdrar yolları enfeksiyonu idrar torbasında (mesane) ortaya çıkarsa; sık sık idrara çıkma, idrarda yanma, idrara zor yetişme, bulanık ve kokulu idrar yapma şeklinde belirtilerle kendini göstermektedir. Bu duruma kısaca "Sistit" denilir. Bunun yanı sıra hastada ateş, titreme, bel ağrısı görülüyorsa, iltihabın böbreklere geçtiği anlaşılır. Mikroplar direkt genital bölgeden idrar yollarına bulaşabilmektedir. İdrar yolları iltihabı, kan yolu veya başka organlarda bulunan enfeksiyon hastalıkları sonucuyla da bulaşabilir. İdrar yolları iltihabı, bağışıklık sistemi düştüğünde, çocukluk çağında, şeker hastalığı olan kişilerde sık görülmektedir. Ayrıca idrar yollarının, tüberküloz (verem) mikrobu ve pek çok parazitle de iltihaplandığını görebiliriz.” diye konuştu.
BU HASTALIK YAŞ DİNLEMİYOR
Bebeklikten itibaren yaşlılığa kadar tüm kişilerde bu hastalığın görülebileceğini kaydeden Üroloji Uzmanı İbrahim Şimşek, şu ifadelere yer verdi:
“İdrar yolları enfeksiyonu erkeklerde; prostat, testis (erkek yumurtalığı), meni kanallarında görülebilmektedir. Kadınlarda ise; rahim ve yumurtalıklarda gelişebilir. Hastalık tam tedavi edilmezse, her iki cinste de kısırlığa yol açabilmektedir. İdrar yolları enfeksiyonunun teşhisinde basit bir idrar tahlili yeterlidir. Daha sonrasında iltihabın, idrar yolları sisteminin hangisinde olduğunu anlamak için; ultrasonografi, direkt üriner sistem grafisi, ilaçlı böbrek görüntüsü, bilgisayarlı tomografi, sistoskopi (mesanenin görüntülü tetkiki) gibi ileri tetkiklerde kullanılmaktadır. Tedavide, mikrobun idrar yolunun hangi sisteminde olduğu çok önemlidir. Ayrıca idrar yolu iltihapları sık sık tekrarlıyorsa sebebini bulup ona göre antibiyotik ve diğer cerrahi yollarla tedavi edilmelidir. Örneğin idrar yolu taş hastalığı, doğuştan anomalileri, idrar yolları darlıkları araştırılıp ona göre tedaviye yönlendirilmelidir. İdrar yolu enfeksiyonu tanısı konulduktan sonra, bazen kısa süren antibiyotikler yeterli olabildiği gibi, bazen de uzun süreli tedaviler gerekebilir.”
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU BELİRTİLERİ
Yenidoğan ve süt çocuklarında: Yüksek ateş, düşük ateş, büyüme geriliği, kusma, ishal, sepsis, huzursuzluk, aktivite azlığı, sarılık, kötü kokulu idrar, iyileşmeyen genital pişikler.
Okul öncesi çocuklarda: Karın ağrısı, kusma, ishal, kabızlık, anormal işeme şekli, kötü kokulu idrar, ateş, büyüme geriliği.
Okul çağı: Sık idrar yapma, ağrılı idrar yapma, karın ağrısı, idrarını tutamama veya gece idrar kaçırma, kabızlık, kötü kokulu idrar, ateş.
Adölesan (ergenlik): Ağrılı idrar, sık sık idrar yapma, ani idrar kaçırma, karında ağrı veya rahatsızlık hissi.
EBEVEYNLER İLK OLARAK NE YAPMALI?
• Eğer çocuğunuz idrar yaparken ağrıdan şikayet ediyorsa önce ateşini ölçün.
• İdrarının bulanık olup olmadığını ve kötü kokup kokmadığını kontrol edin.
• Çocuğunuza bol miktarda su ve sıvı gıda içirin.
• Eğer yan ağrısı ve böğür ağrısı varsa arkasına sıcak kompres yapın.
Faruk ÇELİK, Özge GÜRÜN